Malicki Klemens

Malicki Klemens, dr (02.07.1882 Świniarc – 31.07.1940 Sachsenhausen-Oranienburg) – pedagog, dyr. gimnazjum brodnickiego, urodzony 2 lipca 1882 r. w Świniarcu, powiat nowe Miasto Lubawskie. Syn Jana, nauczyciela, i Pauliny ze Szczepańskich, ochrzczony 6 lipca 1882 r. w kościele św. Mikołaja w Zwiniarzu, gdzie nadano mu imiona Klemens Alfons. Uczył się w szkole elementarnej, a następnie uczęszczał do gimnazjum w Chojnicach (1898-1903) i tam należał do tajnej organizacji filomackiej. Studiował filozofię oraz filologię klasyczną we Wrocławiu (1903), Berlinie (1904) i w Gryfii (1904-1907), gdzie w 1908 roku uzyskał doktorat z filozofii. Opanował biegle sześć języków: niemiecki, grecki, łaciński, hebrajski, francuski i angielski. Pracę pedagogiczną rozpoczął w Gimnazjum Staromiejskim w Królewcu (1908-1909), następnie był nauczycielem w Lyceé H. Poincaré w Nancy we Francji (1909-1910), w Gimnazjum Wilhelma w Królewcu (1910-1911), w gimnazjum w Braniewie (1911-1912), w szkole realnej w Lidzbarku Warmińskim (1917-1919). Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości przez klika miesięcy uczył w gimnazjum w Inowrocławiu (rok szkolny 1919/1920). Opublikował kilka rozpraw i artykułów z zakresu filozofii i filologii klasycznej. Po zakończeniu pierwszej wojny światowej brał czynny udział w organizowaniu szkolnictwa polskiego na Pomorzu. Od 1 maja 1920 do wybuchu drugiej wojny światowej pełnił obowiązki dyrektora Zreformowanego Gimnazjum Neoklasycznego w Brodnicy. Brał również udział w pracach społeczno-oświatowych. Był m.in. współzałożycielem i prezesem Koła Przyjaciół Harcerzy, pomógł w zorganizowaniu drużyny gimnazjalnej im. Tadeusza Kościuszki (od 1 stycznia 1933 – 10 Pomorska Drużyna Harcerzy im. Tadeusza Kościuszki), był opiekunem gimnazjalnego Towarzystwa Filomatów, przewodniczącym Towarzystwa Miłośników Młodzieży Akademickiej powiatu brodnickiego (1935-1939) i długoletnim członkiem RM. Za pracę społeczną udekorowany został wysokim odznaczeniem państwowym – Złotym Krzyżem Zasługi (gazeta „Drwęca”, nr 126 z dn. 26 X 1933 r.) . Klemens Malicki został aresztowany 10 kwietnia 1940, a następnie wywieziony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen-Oranienburg i tam zamordowany 31 lipca 1940. Jego imię otrzymała utworzona 14 kwietnia 1945 r. drużyna gimnazjalna. Nazwisko Klemensa Malickiego figuruje na znajdującej się przed gmachem I Liceum Ogólnokształcącego przy ul. Lidzbarskiej 14 tablicy oraz na murze cmentarnym koło kościoła oo. franciszkanów. W dniu 29 czerwca 1991 roku na głównym budynku Zespołu Szkół Zawodowych przy ul. Mazurskiej 28 (siedzibie byłego gimnazjum) odsłonięto tablicę pamiątkową z napisem: „W tym gmachu w latach 1920-1939 pracował dr Klemens Malicki, pierwszy polski dyrektor gimnazjum w Brodnicy”. Uchwałą brodnickiej Rady Miejskiej nr XXXIII/289/93 z dnia 26 kwietnia 1993 r. nowo powstałej ulicy na Osiedlu Morskie oko nadano imię dra Klemensa Malickiego.

Źródła: Stefan Bilski, Słownik biograficzny regionu brodnickiego; Jerzy Wultański, Brodnickie gimnazjum 1873-1948; Jerzy Wultański, Aby pamięć o nich nie zaginęła. Regionalny słownik biograficzny.